Doel vak

Het doel van dit vak is het verkrijgen van basiskennis van anorganische
(geo)chemie, die aansluit bij overige vakken van de bachelor
Aardwetenschappen. Studenten kunnen uitleggen hoe elementen zich in
geochemisch opzicht gedragen in aardse processen en kunnen berekeningen
uitvoeren aan diverse geochemische reacties. Tevens wordt de basis
gelegd voor het tweedejaarsonderwijs in de geochemie.

Inhoud vak

Geochemie is het begrijpen en de toepassing van grondbeginselen van de
scheikunde op natuurlijke, aardse processen. De stof die tijdens deze
cursus behandeld wordt, is een selectieve herhaling van de
scheikundestof van het vwo en uitbreiding van deze kennis met algemene
geochemische onderwerpen van belang voor aardwetenschappers. De cursus
is verdeeld in drie onderdelen: 1) Ontstaan van zonnestelsel en planeet
Aarde, met onderwerpen als nucleosynthese en chemische differentiatie
van de Aarde.
2) Basis principes van de anorganische geochemie waar onder andere de
volgende zaken aan de orde komen: verschillende atoommodellen,
kwantumgetallen, elektronenconfiguratie, aufbauprincipe, valentie banen
en valenties, opbouw periodiek systeem, eerste ionisatiepotentiaal,
elektronaffiniteit en elektronegativiteit, atoom- en ionstralen, type
chemische bindingen, Lewis structuren, kristal structuren,
coördinatiegetallen, gekoppelde subsitutie, geochemische classificatie
van elementen.
3) Chemische reacties in een waterige omgeving, met onderwerpen als
reacties in waterige oplossingen en tussen mineralen en oplossingen,
chemisch evenwicht, evenwichtsconstante, zuren, basen en zouten,
verschillende typen van chemische reacties, concentratie en activiteit,
pH, chemische verwering en rol van CO2 en berekeningen aan geochemische
processen.

Onderwijsvorm

Er zijn acht hoorcolleges van 2 × 45 min gevolgd door werkcolleges van
maximaal 2 uur. Tijdens deze werkcolleges worden oefenvraagstukken
gemaakt. De overige studietijd bedraagt zelfstudie.

Toetsvorm

Schriftelijk tentamen en herkansing.
De cursus is opgebouwd uit drie onderdelen: 1) Ontstaan van zonnestelsel
en planeet Aarde (10%); 2) Basis principes van de anorganische geochemie
(45%); 3) Chemische reacties in een waterige omgeving (45%), waarbij de
percentages de wegingsfactoren in het eindcijfer zijn. Het totaal cijfer
moet voldoende zijn. Er worden zowel kennis, begrip als toepassings
vragen gesteld.

Literatuur

Boek: volgt later (docenten geochemie zijn op dit moment op zoek naar
nieuw geochemie boek voor BSc opleiding Aardwetenschappen). Aanvullend
leermateriaal zoals de powerpoint materialen en uitwerkingen van de
opgaven wordt gedurende de cursus op Canvas geplaatst.

Doelgroep

Eerstejaars studenten Aardwetenschappen

Aanbevolen voorkennis

VWO Scheikunde